گیربکس یا جعبه دنده خودرو، قطعه‌ای است که وظیفه دارد قدرتی که از موتور به چرخها منتقل میشود را کنترل کند. منظور از کنترل قدرت، اختیاری است که توسط گیربکس و به منظور تنظیم سرعت خودرو در اختیار راننده قرار داده میشود. موتور خودرو‌های مختلف توانایی تولید میزان مشخصی از توان و گشتاور را دارند. گیربکس قطعه‌ای است که به راننده اجازه می‌دهد بدون بالا بردن دور موتور، سرعت را تا حد مورد نظر افزایش دهد. این توانایی از دلایل اصلی اهمیت گیربکس ماشین است. علاوه بر این گیربکس وظایف دیگری نیز برعهده دارد که باعث افزایش اهمیت دو چندان این قطعه میشود. از امکانات ایجاد شده توسط گیربکس خودرو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ممانعت از سرعت‌گیری غیر ارادی: بعضی از مسیر‌ها به دلیل شرایط خاصی که دارند می‌توانند کنترل سرعت را از دست راننده خارج کنند. این مشکل معمولاً در سراشیبی‌ها به وجود می‌آید. در چنین حالت‌هایی راننده می‌تواند به کمک گیربکس سرعت را کاملاً کنترل کند.
تنظیم کردن جهت حرکت خودرو: امکان کنترل حرکت به عقب و جلو توسط گیربکس ایجاد میشود. ایجاد توانایی حرکت معکوس نیز از وظایف گیربکس است.
فعال نگه داشتن موتور بدون حرکت خودرو: گیربکس امکان استفاده از موتور بدون حرکت خودرو را ایجاد می‌کند.
جعبه دنده از قطعات قدیمی است که در ابتدا با طراحی و عملکردی ساده تولید می‌شد. با گذشت زمان و پیشرفته‌تر شدن صنعت ماشین‌سازی، گیربکس‌ها نیز ارتقاء یافتند. با تغییر ساختار جعبه دنده‌ها به ویژگی‌ها و امکانات آن‌ها نیز اضافه شد. به طوری که اکنون گیربکس‌ها دارای انواع مختلفی هستند که هر یک ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارند. در ادامه انواع گیربکس‌های موجود در بازار را معرفی خواهیم کرد.
